September 12, 2008
คำแปลจากนิวยอร์คไทมส์
นิวยอร์คไทมส์, 11 กันยายน 2008, วิกฤตของไทยนำไปสู่การต่อรองทางการเมือง
กรุงเทพ, การเมืองของไทยเผชิญกับการต่อรองอำนาจอย่างรุนแรงเมื่อวันพุธที่ผ่านมา หลังจากที่นายกรัฐมนตรีสมัคร สุนทรเวช ถูกศาลพิพากษาว่ามีความผิดและสั่งปลดจากตำแหน่งหลังจากที่เขาได้รับเงินจากการแสดงการทำอาหารในรายการโทรทัศน์
พรรคการเมืองของสมัครประกาศในทันทีทันใดว่าจะยังคงเสนอชื่อเขาเป็นนายกรัฐมนตรีเมื่อมีการเสนอชื่อนายกรัฐมนตรีคนใหม่ในวันศุกร์นี้ แต่เสียงสนับสนุนของเขาลดลงและมีคู่แข่งเพิ่มขึ้นมาจากทั้งภายในและภายนอกพรรคร่วมรัฐบาล
ไม่ว่าผลจะออกมาอย่างไรก็ตาม ไม่มีสัญญาณว่าการประท้วงต่อต้านรัฐบาลที่กำลังสร้างความเสียหายอยู่ทั่วไปจะลดลง โดยการประท้วงดังกล่าวได้ลุกลามไปยังกลุ่มนักศึกษาและสหภาพแรงงานด้วย
การประท้วงครั้งนี้เป็นมากกว่าการประท้วงรัฐบาลชุดปัจจุบัน เพราะเป็นการประท้วงที่มีรากฐานมาจากการแตกแยกทางสังคมและการเมืองที่ร้าวลึกและรุนแรงขึ้นตลอดเวลาสามปีที่ผ่านมาและส่งผลคุกคามต่อเสถียรภาพของประเทศไทย
กลุ่มผู้ประท้วงที่ตอนนี้ไปปักหลักอยู่ในทำเนียบรัฐบาลเป็นตัวแทนอันล่าสุดของความขัดแย้งที่มีมาโดยตลอดระหว่างแนวคิดที่นิยมประชาธิปไตยและกลุ่มชนชั้นสูงหัวโบราณในสังคมที่รู้สึกว่าตัวเองเสียผลประโยชน์เพราะการที่ประเทศเปลี่ยนแปลงเข้าสู่ความเป็นประชาธิปไตย
ครั้งนี้ไม่ว่าผลจะออกมาเป็นอย่างไร นักวิเคราะห์บอกว่าสิ่งที่จะได้รับผลกระทบมากที่สุดก็คือระบอบประชาธิปไตยของไทยนั่นเอง
รัฐบาลของสมัครชนะการเลือกตั้งเมื่อเดือนธันวาคมปีที่แล้วและอ้างว่าเขาเป็นฝ่ายประชาธิปไตย แต่ก็ถูกกล่าวหาว่าเป็นแค่การต่อขยายของระบอบเผด็จการโดยรัฐสภาของทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรีผู้ที่ได้ทำให้ระบอบการตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจของไทยอ่อนแอลงตลอดเวลา 5 ปีที่เขาอยู่ในอำนาจ
ทักษิณพ้นจากตำแหน่งเพราะการทำรัฐประหารเมื่อปี 2549 และบัดนี้เขาพำนักอยู่ในลอนดอน โดยเขาอยู่ระหว่างการขอลี้ภัยทางการเมืองเพื่อหลบเลี่ยงข้อกล่าวหาเรื่องทุจริต โดยทักษิณอ้างว่าบรรดาข้อกล่าวหาทั้งหมดเป็นเรื่องที่มีมูลเหตุจูงใจทางการเมือง แม้ว่าเขาจะลี้ภัยอยู่ต่างแดน บุคลิกภาพและเงินทุนของเขายังทรงอิทธิพลในประเทศไทย และความโกรธแค้นของบรรดาผู้ประท้วงส่วนใหญ่ก็มุ่งไปที่เขา
บรรดาผู้ประท้วงเรียกตัวเองว่ากลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตยหรือ PAD แต่ความจริงแล้วพวกเขากำลังเรียกร้องให้นำประเทศถอยหลังกลับไปนับร้อยปี โดยอ้างว่าประเทศไทย “ยังไม่พร้อมสำหรับระบอบประชาธิปไตย” กลุ่มผู้ประท้วงต้องการให้ยกเลิกการมีนายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้งแล้วใช้วิธีการแต่งตั้งแทน ซึ่งด้วยวิธีการนี้ การปกครองประเทศก็จะควบคุมโดยชนชั้นสูง ซึ่งจะเหมือนกับที่สังคมไทยเคยเป็นในสมัยโบราณ
“กลุ่มพันธมิตรเป็นพวกนิยมศักดินาที่แบ่งชนชั้นทางสังคมอย่างฝังลึก” ธงชัย วินิจกุล ศาสตราจารย์วิชาประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งมหาวิทยาลัยวิสคอนซิน-เมดิสัน ให้สัมภาษณ์ “โดยสรุปก็คือพันธมิตรฯไม่ไว้วางใจประชาชน”
เขาเสริมว่า “แนวความคิดแบบนี้มีมาตั้งแต่สมัยศตวรรษที่ 19 เมื่อรัชกาลที่ 5 บอกว่าคนไทยไม่ต้องการประชาธิปไตย คนไทยมีความไว้วางใจในพระเจ้าแผ่นดิน”
“ตลอดเวลาที่ผ่านมา แนวคิดแบบนี้ก็ยังคงมีอยู่” ธงชัยกล่าว “ที่ว่าประชาชนไม่พร้อม”
การประท้วงเริ่มต้นเมื่อปลายปี 2005 ในรูปของกระบวนการต่อต้านทักษิณซึ่งมีผลเป็นการเปิดทางให้มีการทำรัฐประหารให้ทักษิณพ้นจากตำแหน่งเมื่อ 2 ปีที่แล้ว กลุ่มพันธมิตรฯ รวมตัวกันอีกครั้งในเดือนพฤษภาคมภายหลังจากที่รัฐบาลที่สนับสนุนทักษิณเข้ารับตำแหน่งและสถานการณ์เลวร้ายขึ้น เมื่อวันที่ 26 สิงหาคมที่ผ่านมา เมื่อมีการใช้กำลังบุกเข้ายึดที่ตั้งที่ทำการของนายกรัฐมนตรี
โดยทั่วไปแล้วการประท้วงไม่ได้ใช้ความรุนแรงและทหารก็สัญญาว่าจะไม่ใช้กำลังสลายการชุมนุมแม้ภายหลังที่นายกรัฐมนตรีสมัคร สุนทรเวชประกาศสภาวะฉุกเฉินเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
ในบทบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์มติชนเมื่อวันพุธได้มีการเตือนว่าถ้าสมัครกลับเข้ารับตำแหน่งอีกครั้งอาจก่อให้เกิดกระแสความไม่พอใจครั้งใหม่ที่รุนแรงขั้น “การเลือกสมัครกลับเข้ามาจะมีแต่ทำให้รอยร้าวของสังคมรุนแรงขึ้นและอาจนำประเทศไปสู่ความเสี่ยงที่จะเกิดการนองเลือด”
กลุ่มผู้ประท้วงประกอบไปด้วยชนชั้นสูงที่จงรักภักดีในสถาบันกษัตริย์ นายพลและนักธุรกิจโดยมีบางส่วนที่เป็นพวกนิยมเสรีประชาธิปไตย นักศึกษาและสหภาพ บางส่วนมารวมตัวกันเพียงเพราะต่อต้านทักษิณเท่านั้น
หัวใจสำคัญของแนวคิดของกลุ่มพันธมิตรฯ จะทำให้ประเทศไทยพ้นจากการเป็นประชาธิปไตย และทำให้ประเทศไทยสูญเสียหลักการของสิทธิเสมอภาพที่คนทุกคนมีหนึ่งเสียงเท่ากัน ประจักษ์ คงกีรติ นักรัฐศาสตร์แนวหน้าของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ให้สัมภาษณ์
“ชนชั้นสูงจำนวนมากไม่เชื่อในสิ่งนั้น [ประชาธิปไตย/สิทธิเสมอภาค]” เขาบอก “เราเป็นสังคมศักดินาที่แบ่งชนชั้นอย่างชัดเจน”
แนวคิดของกลุ่มพันธมิตรฯ จะนำพาประเทศไทยถอยหลังไปอย่างน้อย 20 ปี กับแนวคิด “กึ่งประชาธิปไตย” ที่บรรดาข้าราชการและกองทัพจะมีบทบาทในการเมืองและบรรดานักธุรกิจเข้ามามีส่วนร่วม ผ่านกระบวนการแต่งตั้งสมาชิกสภา อ.ประจักษ์บอกโครงสร้างทางการเมืองแบบนี้ จะทำให้เกิดช่องว่างที่สำคัญและแตกต่างกันอย่างมากระหว่างกลุ่มผู้มีอันจะกินและกลุ่มคนยากจน
“อาจกล่าวได้ว่าทุกรัฐบาลมีนโยบายที่มุ่งจะเอื้อประโยชน์ให้สังคมเมือง” อ.ประจักษ์บอก “ดังนั้นเวลาที่มีการเลือกตั้ง พวกเขาจะหาเสียงกับคนจนในชนบท แต่เมื่อเข้ามาเป็นรัฐบาลแล้วก็จะจัดทำนโยบายที่ให้ประโยชน์แก่คนในเมืองและกลุ่มอุตสาหกรรม” ในขณะที่ประเทศไทยกำลังพัฒนาทางเศรษฐกิจด้วยความก้าวหน้าตลอดสองทศวรรษที่ผ่านมา ผลพวงของความเจริญก้าวหน้าและระบบโลกาภิวัตน์ไม่ได้ตกไปถึงนอกเขตกรุงเทพ ซึ่งยังทำให้ความแตกต่างทางเศรษฐกิจของชนชั้นเพิ่มมากขึ้น
ทักษิณวางนโยบายที่ให้ความสำคัญกับคนจนโดยใช้นโยบายประชานิยม เช่น การรักษาพยาบาลราคาถูกและการปลดหนี้ คนจนที่ไม่เคยได้รับการเหลียวแลจึงพบว่าตัวเองได้รับประโยชน์จากการที่ลงคะแนนเสียงให้ทักษิณ ส่งผลให้พรรคการเมืองของทักษิณชนะการเลือกตั้งแบบถล่มทลายจนสร้างความหวาดกลัวให้กับสถาบันต่าง ๆ ที่มีพื้นฐานอยู่ที่คนในเมือง
และนี่คือเหตุผลหนึ่งที่กลุ่มผู้ประท้วงต่อต้านรัฐบาลพบว่าระบอบประชาธิปไตยไม่ได้เอื้อประโยชน์ให้แก่พวกเขาเหมือนเมื่อก่อน จึงทำให้พวกเขาต้องเริ่มแสวงหาอำนาจรัฐด้วยวิธีอื่น
กระบวนการต่อต้านรัฐบาลนี้เป็น “เป็นการตอบโต้ของพวกที่ไม่ต้องการให้มีการเปลี่ยนแปลงใด ๆ ตลอด 15 ปีที่ผ่านมา” คริส เบเกอร์ นักประวัติศาสตร์ชาวอังกฤษและผู้เขียนหนังสือหลายเล่มเกี่ยวกับประเทศไทยบอกเรา
คริสบอกว่า สิ่งหนึ่งที่ดูเหมือนจะสูญหายไปจากการถกเถียงของสังคมไทยในทุกวันนี้ คือพลังแห่งผู้นิยมเสรีประชาธิปไตยที่เป็นแรงผลักดันสำคัญของระบอบประชาธิปไตยตลอดศตวรรษที่ผ่านมา ความแตกต่างที่เกิดขึ้นตอนนี้ก็คือกระบวนการประท้วงรัฐบาลไม่ได้มุ่งสร้างเสริมประชาธิปไตยแต่กลับต้องการยกเลิกประชาธิปไตย
“เราเคยพร่ำสวดถึงการเลือกตั้งอยู่ตลอดเวลา” สนธิ ลิ้มทองกุล นักหนังสือพิมพ์ผู้เป็นหนึ่งในผู้นำการประท้วงบอก
“แต่ขณะนี้การเลือกตั้งของไทยนำไปสู่ประชาธิปไตยที่ไม่มีคุณภาพ”
ประเทศไทยอยู่ภายใต้การปกครองในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชจนถึงปี 2475 แต่ประชาธิปไตยของไทยก็พบกับภาวะขึ้น ๆ ลง ๆ ตลอดมาโดยเผชิญกับการทำรัฐประหาร 18 ครั้ง และมีรัฐธรรมนูญถึง 18 ฉบับ
รัฐบาลมักมาจากพรรคการเมืองหลาย ๆ พรรคที่รวมตัวกันอย่างไม่มีเสถียรภาพ จนกระทั่งทักษิณเข้ามาเป็นนายกรัฐมนตรีที่มีเสียงข้างมากถึง 5 ปี และก่อนหน้าทักษิณก็ไม่เคยมีพรรคการเมืองใดหรือนายกฯคนใดชนะการเลือกตั้งสองครั้งติดต่อกัน
ในขณะที่มีการเผชิญหน้ากันต่อไปเรื่อย ๆ คำถามที่สำคัญก็คือกองทัพจะทำการรัฐประหารอีกครั้งหรือไม่ เพื่อที่จะอ้างว่าทำไปเพื่อรักษาความสงบ แม้ว่าผู้บัญชาการทหารบกพลเอกอนุพงษ์ เผ่าจินดาจะบอกว่าจะไม่มีการทำรัฐประหารก็ตาม
ถ้าสถานการณ์มีความตึงเครียดถึงขั้นวิกฤตคนไทยจำนวนมากหวังว่าพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชจะเข้ามาแทรกแซงเหมือนที่เคยทรงทำมาหลายครั้งตลอดหลายปีที่ผ่านมาเพื่อลดความขัดแย้ง พระเจ้าแผ่นดินทรงอยู่เหนือข้อขัดแย้งทางการเมือง แต่ทรงเป็นที่เคารพรักอย่างมากและพระดำรัสของพระองค์ก็เป็นเสมือนที่พึ่งสุดท้ายสำหรับประเทศที่ยังหาจุดยืนทางการเมืองไม่พบ
บุคลิกภาพของพระองค์เป็นศูนย์รวมของสังคมไทยและเป็นศูนย์กลางของความเป็นไทย คงไม่มีทายาทองค์ใดที่จะสืบทอดความทุ่มเทและอิทธิพลเชิงจริยธรรมที่พระองค์ได้สร้างไว้ตลอด 62 ปี ที่ครองราชย์
พระเจ้าแผ่นดินทรงมีพระชนม์มายุกว่า 80 ชันษาและมีพระพลานามัยไม่แข็งแรง และสิ่งหนึ่งที่คุกคามการเมืองไทยก็คืออะไรจะเกิดขึ้นหากสิ้นพระองค์แล้ว
Freethai's Weblog 
Leave a comment